یکی از درمان های جداسازی بافت های مرده از سالم، دبریدمان زخم نامیده می شود. منظور از بافت مرده همان بافت عفونی و نکروز اطراف زخم است که امکان ترمیم و بازسازی آنها وجود ندارد. به همین دلیل دکتر زخم از دبریدمان برای درمان سریع تر زخم ها استفاده می کند.
این روش پزشکی برای درمان زخم هایی که امکان بهبودی آنها وجود ندارند، گزینه ای ایده آل است. زیرا بدین طریق مواد خارجی موجود در زخم، عفونت ها و بافت های آسیب دیده از بافت سالم جدا می شوند و بدین طریق بهبودی زخم راحت تر صورت می گیرد.
دبریدمان شرایط لازم برای رشد بافت جدید را ایجاد می کند و جای زخم و عوارض ناشی از عفونت ها را کاهش می دهد. از این رو یکی از ضروری ترین درمان های زخم عفونی و بهبود نیافته عنوان می شود. این روش درمانی دارای انواع متفاوتی است که هر کدام از آنها بنا به تشخیص پزشک و شرایط زخم، پیشنهاد می شوند.
در واقع این درمان برای زخم های تازه، گزینه مناسبی نیست و به طور معمول برای درمان زخم های عفونی، کهنه و درمان نشده پیشنهاد می شود. روش های انجام دبریدمان شامل: دبریدمان اتولتیک، آنزیمی، فیزیکی، بیولوژیکی و جراحی هستند.
هر کدام از این روش ها برای جداسازی بافت مرده از سالم به کار می روند و مراحل مربوط به خود را دارند. از این رو پزشک متخصص در ابتدا باید زخم و شرایط آن را مورد معاینه کامل قرار دهد.
دبریدمان زخم به چه درمانی گفته می شود؟
زخم ها از جمله عواملی هستند که در صورت عدم بهبودی به سرعت عفونی می شوند و ممکن است کل بدن را درگیر کنند. از این رو در ابتدا درمان آنتی بیوتیک بهترین گزینه برای جلوگیری از عفونی شدن این زخم ها است. در صورتی که این درمان بهبودی زخم را به طور کامل ایجاد نکند، از انواع دبریدمان برای جلوگیری از گسترش عفونت استفاده می شود.
دبریدمان جداسازی بافت نکروز یا مرده و بهبود نیافته از بدن است که وجود آن سبب عفونی شدن و مانع از درمان زخم می شود. از این رو پزشک با توجه به نوع، سن و شدت زخم از انواع روش های دبریدمان برای درمان این عارضه استفاده می کند.
چرا دبریدمان زخم درمانی ضروری است؟
درمان بیماری و مشکلات ایجاد شده برای بیمار، از گسترش آن جلوگیری می کند و سلامت کلی بیمار را به همراه دارد. زخم های شدید نیز یکی از مهمترین مشکلاتی هستند که به مراقبت و درمان نیاز دارند.
زخم ها بر اساس شدت و عامل ایجاد آنها، به انواع متفاوتی تقسیم می شوند که زخم های سطحی نیاز به دبریدمان ندارند. زیرا درمان آنها خود به خود صورت می گیرد. اما زخم هایی که مدت زمان زیادی از دوره درمان آنها گذشته است و بهبود نیافته اند، باید به واسطه دبریدمان زخم، درمان شوند.
برخی از زخم های عفونی و مزمن نیز برای بهبودی سریع تر به دبریدمان نیاز دارند. زیرا این نوع زخم ها به سرعت گسترش پیدا می کنند و سبب بروز بسیاری از مشکلات دیگر در بدن افراد می شوند.
پزشک معالج بر اساس شدت و نوع زخم جدید یا قدیم، دبریدمان را پیشنهاد می دهد. ضرورت انجام این کار به حدی است که بهبودی سریع تر را برای زخم به ارمغان می آورد و از عفونی شدن بافت های سالم نیز جلوگیری می کند.
انواع دبریدمان زخم چگونه انجام می شود؟
همانطور که ذکر کردیم، دبریدمان روشی پزشکی و بسیار ضروری برای از بین بردن بافت های آسیب دیده زخم و جداسازی آنها از بافت سالم است. این روش به صورت های متفاوتی انجام می شود. برای اطلاع از انواع دبریدمان زخم و چگونگی انجام آنها در ادامه، اطلاعات جامعی را در اختیار شما قرار می دهیم.
دبریدمان بیولوژیکی یا ماگوت تراپی
دبریدمان بیولوژیکی از طریق ماگوت ها انجام می شود. این موجودات همان لارو مگس ها هستند که در محیط های استریل و آزمایشگاهی نگهداری می شوند. این حشرات را روی زخم عفونی قرار می دهند که از بافت ناسالم و مرده تغذیه کنند.
بنابراین به بافت سالم آسیبی وارد نمی شود. این نوع دبریدمان به لارو درمانی، دبریدمان تراپی، ماگوت تراپی و جراحی زیستی نیز نامیده می شود. در این روش حشرات با خوردن باکتری های مضر و انتشار مواد ضد باکتریایی از گسترش عفونت جلوگیری می کنند.
این موجودات از طریق پانسمان روی زخم ها قرار می گیرند و در جای خود ثابت می شوند. مدت زمان ماندگاری لاروها روی زخم باید یک تا سه شبانه روز به طول بیانجامد. همچنین تعویض دو بار در هفته لاروها و پانسمان ضروری است. این نوع دبریدمان زخم برای افراد دارای زخم های بزرگ با باکتری های مقاوم در برابر آنتی بیوتیک، پیشنهاد می شود.
دبریدمان آنزیمی
پزشک در دبریدمان آنزیمی از پماد، محلول و ژل های آنزیم دار استفاده می کند که بافت های مرده راحت تر از بافت های سالم جدا شوند. آنزیم ها از طریق گیاهان، حیوانات یا باکتری هایی خاص استخراج می شوند و همراه با پانسمان روی زخم قرار می گیرند. بنابراین در زمان تعویض پانسمان، بافت های مرده به آن می چسبند و از سطح بدن جدا می شوند.
دبریدمان اتولیتیک
در دبریدمان زخم به روش اتولیتیک، مایعات و آنزیم های طبیعی بدن به نرم شدن بافت مرده کمک می کنند. سپس با قرار دادن روزانه پانسمان مرطوب روی زخم، سلول های مرده متورم می شوند و به راحتی به پانسمان می چسبند. این روش برای درمان زخم های غیر عفونی و فشاری بهترین گزینه عنوان می شود. در این نوع دبریدمان، دیگر نیازی به محلول یا ماده خارجی برای درمان زخم ها نیست. زیرا بدن به صورت خودکار مایعات لازم را برای جداسازی بافت های آسیب دیده تولید می کند.
دبریدمان مکانیکی
در دبریدمان مکانیکی از نیروی متحرک مانند آب درمانی تحت فشار، برای از بین بردن بافت ناسالم استفاده می شود. همچنین استفاده از پانسمان مرطوب و خشک روی بافت ناسالم زخم، نوع دیگری از این روش دبریدمان است که سبب چسبیدن بافت ناسالم به پانسمان و جداسازی آن از بافت سالم می شود.
همچنین کشیدن پد پلی استر نرم روی زخم نیز یکی دیگر از روش های دبریدمان مکانیکی است که برای زخم های غیر عفونی و آلوده به کار می رود.
دبریدمان جراحی
دبریدمان زخم با جراحی به واسطه برش یا سوزاندن بافت ناسالم انجام می شود. این روش به انجام بیهوشی نیاز دارد و باید توسط جراح ماهر صورت گیرد. دبریدمان جراحی برای زخم های بزرگ، عمیق و دردناک که با روش های ذکر شده درمان نمی شوند یا به درمان فوری نیاز دارند، بهترین گزینه است. در دبریدمان جراحی از لوازم تیز مانند چاقو جراحی و قیچی برای برداشتن بافت ناسالم استفاده می شود.
همچنین در برخی از مواقع نیز ابزار حرارتی برای از بین بردن بافت مرده به کار می رود.
در نتیجه
دبریدمان زخم بعد از دارودرمانی، بهترین گزینه ای است که برای درمان زخم های عفونی، شدید و قدیمی پیشنهاد می شود. در این روش بافت های ناسالم و مرده از طریق دبریدمان جراحی، اتولیتیک، مکانیکی، ماگوت تراپی و آنزیمی به راحتی از بافت های سالم جدا می شوند.
از این طریق زخم سریع تر بهبود پیدا می کند و از گسترش عفونت در بافت های سالم نیز جلوگیری به عمل می آید. تمامی این روش های دبریدمان باید توسط پزشک مورد نظر تایید و در مراکز درمانی و بهداشتی انجام شوند.
بدون دیدگاه