در رابطه با پلاسما باید بگوییم که یکی از چهار فاز اصلی در کنار جامد، مایع و گاز میباشد و میتوان گفت که یک نوع شبه گاز محسوب میشود. پلاسما در صنایع مختلف کاربرد متنوعی دارد و در دو طبقهی با حرارت و دمای بالا و حرارت و دمای پایین قرار گرفته است. حال ما قصد داریم که شما را با کاربردهای پلاسمای سرد در علم بیکران پزشکی آشنا کنیم.
پلاسمای پزشکی به چه معنا میباشد؟
نام پلاسمای پزشکی از این جهت انتخاب شده است که سلولهای را میتوان به طور مستقیم تحت تاثیر پلاسما قرار داد و از این روند در بهبود و درمان استفاده کرد. از آنجایی که به کار بردن پلاسما در درمان بیماریهای پوستی نقش اثر بخشی به همراه داشته است از محبوبیت بسیاری برخوردار میباشد. نکتهی جالبتر این که پلاسما خواص ضد میکروبی را نیز دارا است و به همین سبب در استریل کردن ابزار و تجهیزات پزشکی، ضدعفونی کردن عفونتهای چشمی و کنترل و ترمیم زخمها میتوان از پلاسمای پزشکی به شکل کاربردی استفاده نمود.
حال شاید برای شما سوال باشد که پلاسما چطور بر سلولهای بدن تاثیر میگذارد؟ در پاسخ به این سوال مهم باید بیان داریم که پلاسمای پزشکی به طور مسقیم بر سیستم ایمنی بدن افراد تاثیر میگذارد و میتواند سرعت رشد و تکثیر سلولها را سرعت ببخشد، از این رو یکی از مهمترین کاربردهای پلاسما را میتوان ترمیم و بهبود زخم، درمان سرطان و مواردی از این دست دانست. دانستن این نکته هم بسیار جالب است که در علم پزشکی از دو نوع پلاسمای سرد و گرم استفاده میشود، همانطور که میدانید نحوهی به کارگیری هر کدام از آنها بسته به شرایط و وضع موجود متغیر خواهد بود.
کاربرد پلاسما در علم پزشکی
همانطور که پیشتر بیان کردیم پلاسما در پزشکی کاربردهای متنوعی دارد که ما در زیر به معرفی و بررسی تعدادی از این کاربردهای موثر خواهیم پرداخت:
انعقاد خون
در فرایند ایجاد زخم و جراحت خونریزی یکی از شایعترین علائم آن به شمار میرود که لازم است به طور موثر و به موقع آن را مهار کرد. حال در اینجا میتوان بیان داشت که در بسیاری از موارد از پلاسما در روند کنترل خونریزی و انعقاد خون استفاده میشود.
ترمیم و درمان زخمها
پلاسما میتواند به طور موثری بر قارچها، باکتریها و دیگر پاتوژنها تاثیر بگذارد و دیوارهی سلولی آنها را تخریب کند، چرا که پلاسما از ذرات باردار، اجزای اتمی و اشعهی فرابنفش تشکیل شده است. از جهت دیگر میتوان در نظر داشت به دلیل اعمال جریان الکتریکی که به طور موضعی در این روند به کار گرفته میشود محتویات درون سلولی را تخلیه کرده و منجر به از بین رفتن باکتری و سلول مزاحم میشود.
حیطهی حل مشکلات زنان
پلاسما جت یک دستگاهی کاربردی میباشد که با استفاده از پلاسما میتوان به طور موثری بسیاری از عفونتها و قارچهای مربوط به زنان را درمان کرد. از سایر کاربردهای پلاسما در این حوزه میتوان به رفع سوزشهای ادراری، از بین بردن بیاختیاری ادراری، حذف بی قید و شرط عفونتهای واژن و همینطور روشنسازی واژن اشاره کرد.
رفع مشکلات پوستی
پلاسما یکی از انواع روشهای موثر در برطرف نمودن مشکلات پوستی، حذف زگیلها، حذف چین و چروکهای پوست، از بین بردن افتادگی پلکها و همچنین درمان جوش و آکنه میباشد. در میان خانمها رنج بردن از ترکهای پوستی بسیار شایع و چشمگیر میباشد چرا که بروز ترکهای پوستی ناشی از چاقی و لاغری، پس از دوران بارداری و غیره ظاهری بسیار آزاردهنده را برای خانمها ایجاد میکند، در اینجا لازم است بیان داریم که یکی از کاربردهای محبوب پلاسما از بین بردن ترکهای پوستی یا همان استرچ مارک میباشد. این نکته هم بسیار مهم است که بدانید بر خلاف سایر روشهای جراحی دردآور و پر هزینه که برای درمان استفاده میشود پلاسما یکی از بیخطرترین روشها در میان آنها میباشد. در این میان همچنین میتوان بیان داشت که پلاسما سرعت کلاژنسازی در پوست را میتواند به طور قابل توجهی افزایش دهد.
مزایای استفاده از پلاسما در علم پزشکی
- قابلیت استفاده از آن در دمای معمول اتاق
- کارآمدی بالا و چشمگیر در روند بهبود و ترمیم زخم
- فاقد عوارضهای جانبی
- عدم بروز درد و هر گونه ناراحتی در فرایند اجرا و به کارگیری آن
انواع پلاسما در علم پزشکی
در پزشکی با توجه به شرایط و کاربردهای مد نظر از دو نوع پلاسمای سرد و گرم استفاده میشود که در زیر به بررسی هر دو نوع از آنها خواهیم پرداخت:
پلاسمای سرد
در پلاسمای سرد باید بیان داشت که تعادل ترمودینامیکی وجود ندارد در واقع باید گفت که دمای الکترونها از دمای نوترون و پروتونها بالاتر میباشد. حال این سوال در ذهن مطرح است که پلاسمای سرد چگونه ایجاد میشود؟ در پاسخ به این سوال میتوان گفت که پلاسمای سرد به دنبال ارسال الکترونهای سریع از طریق هوا و گاز هلیوم ایجاد میشود، همچنین باید در نظر
داشت که در این میان الکترونها با سرعت بالایی و انرژی زیاد به سایر اتمها و مولکولها برخورد میکنند و سبب شکلگیری اتمها و الکترونهای آزاد میشوند. دلیل نامگرفتن این نوع پلاسما به پلاسمای سرد این است که دمای آن چیزی در حدود دمای اتاق است و دمایی بیشتر را منتقل نخواهد کرد.
مکانیسم عمل پلاسمای سرد
مکانیسم پلاسمای سرد به این نحو است که بدون بروز هیچگونه آسیب به بافتهای سالم بدن، DNA میکروب را مورد هدف قرار داده و از بین میبرد. میتوان ادعا داشت که این دسته از پلاسما یک روش مقابلهی جدید و کاربردی در برابر میکروبهای آسیبزا به شمار میرود.
کاربرد پلاسمای سرد
- استفاده در دندانپزشکی و عصب کشی بدون درد
- استریل کردن سطح
- انعقاد خون در بروز جراحتهای عمیق و جزئی
- حذف میکروبهای در حال رشد و تکثیر در زخمها
- از بین بردن عفونتهای چشمی
- ترمیم و بهبود زخمها
- بهبود مشکلات قارچی در پوست و مو
- تخریب و از بین بردن سلولهای سرطانی
کاربرد پلاسمای گرم
پلاسمای گرم بیشتر در زمینهی زیبایی کاربرد دارد که در زیر به معرفی برخی از آنها خواهیم پرداخت:
- حذف چین و چروکهای دور چشم
- از بین بردن افتادگی و شل بودن پوست
- از بین بردن جای زخم بر روی پوست
- رفع ترکهای آزاردهندهی پوست
- حذف خالهای برجسته
بدون دیدگاه